16 Eylül 2013 Pazartesi

YAZAR KASA KULLANMAK MECBURİYETİNDE OLANLAR VE OLMAYANLAR

ÖDEME KAYDEDİCİ CİHAZ (YAZAR KASA) KULLANMAK MECBURİYETİNDE OLANLAR VE OLMAYANLAR

Yazarkasa kullanmak mecburiyetinde olanlar;
3100 sayılı “Katma Değer Vergisi Mükelleflerinin Ödeme Kaydedici Cihazları Kullanmaları Mecburiyeti Hakkında Kanun” da yer almaktadır. Madde şu şekildedir;
 Madde 0001: Kapsam
  1. Satışı yapılan malları aynen veya işlendikten sonra satışını yapanlar dışındaki kimselere satan veya aynı kimselere hizmet veren birinci ve ikinci sınıf tüccarlar, bu Kanuna göre ödeme kaydedici cihaz kullanmak mecburiyetindedirler.
  2. Ödeme kaydedici cihazlar kullanılarak verilen satış fişleri ve rulolar yukarıda sayılan mükelleflerin fatura vermek mecburiyetinde olmadıkları satışların ve yaptıkları işlerin belgelendirilmesinde kullanılır ve fatura yerine geçer.
  3. Ödeme kaydedici cihazların kullanılması mecburiyeti, Maliye Bakanlığınca tespit edilen faaliyetlerle uğraşanlar hakkında uygulanmaz.
Genel ve Katma Bütçeli İdarelere, İl Özel İdarelerine, belediyeler ve köyler ile bunların teşkil ettikleri birliklere, üniversitelere, dernek ve vakıflara, her türlü mesleki kuruluşlara ait veya tabi olan veyahut bunlar tarafından kurulan veya işletilen müesseseler ile döner sermayeli kuruluşlara veya bunlara ait veya tabi müesseselere  ödeme kaydedici cihazlar kullanılma mecburiyeti getirmeye Maliye Bakanlığı yetkilidir.

Bu maddenin açıklaması şu şekildedir;
1.    Fıkradan anlaşılması gereken; “aldıkları malları satanlar” dan kasıt, toptan mal satanlardır. Bunların dışındakiler ise, aldıkları malları tüketenlerdir. Sonuç olarak bu maddeden anlaşılması gereken,  emtia veya hizmeti  perakende satanlar yazarkasa kullanmak zorundadır.

2.    Fıkradan anlaşılması gereken;  Yukarıda bahsettiğimiz perakende satış yapan mükelleflerin “..fatura verme zorunda olmadıkları satışların..” belgelendirilmesinde fatura yerine geçer. (EK 1)

3.    Fıkradan anlaşılması gereken; Maliye Bakanlığının tespit ettiği faaliyetlerle uğraşanlar, yazarkasa kullanmak mecburiyetinde değildir. (EK 2)

EK 1: Fatura Vermek Mecburiyetinde Olmayanlardan Kasıt
Fatura verme mecburiyeti olmayan satışlardan kasıt, Vergi Usul Kanununun 232 nci maddesinin birinci fıkrasında sayılanlar dışında kalanlara yapılan onbin liranın altındaki emtia satışları veya işlerdir. Bu satışlar için emtiayı alan veya işi yaptıranların istemeleri üzerine veya mükellefler tarafından kendiliğinden fatura düzenlenmesi; söz konusu satışların fatura verme mecburiyeti dışında kalan satışlar olma özelliğini değiştirmeyecektir. (3100/2 nolu tebliği)

EK 2: Ödeme Kaydedici Cihaz Kullanma Mecburiyetinde Olmayanlar
Yazarkasa kullanmak mecburiyetinde olmayanlar, 3100 sayılı kanuna ilişkin çıkartılan 1, 2, ve 12 nolu tebliğlerde belirtilmiştir.

3100 sayılı kanunun, 1 no lu tebliği ile yazarkasa kullanma mecburiyetinde olmayanlar;
Bakanlığımıza verilen bu yetkiye dayanılarak sadece aşağıda belirtilen faaliyetlerle uğraşan mükelleflerin ödeme kaydedici cihaz kullanmamaları uygun görülmüştür.

1. Devlete ait tekel maddelerinin ticareti,

2. Akaryakıt ve Motoryağı satışı,

3. Gazete satışı ,

4. Oda ve yatak kiralanması şeklindeki otelcilik ve pansiyonculuk.

3100 sayılı kanunun, 2 no lu tebliği ile yazarkasa kullanma mecburiyetinde olmayanlar;
Kanunun 1 inci maddesinin 3 üncü fıkra hükmü ile Bakanlığımıza verilen yetkiye istinaden, 1 Seri No'lu Genel Tebliğin IV üncü bölümündekilere ilaveten aşağıda belirtilen faaliyetlerle uğraşan mükelleflerin de ödeme kaydedici cihaz kullanmaları uygun görülmüştür. 

a) Bankacılık ve sigortacılık faaliyetleri, 

b) PTT hizmetleri, 

c) Kara, hava, deniz ve demiryolları ile yapılan yolcu ve yük taşımacılığı, 

d) Giriş bileti karşılığında verilen hizmetler, 

c) Eğitim, öğretim ve kreş işletmeciliği, 

f) Spor Toto, Milli piyango, at yarışları ile diğer müşterek bahis ve talih oyunları bayiliği, 

g) Elektrik, su ve havagazı işletmeleri, 

Söz konusu istisna yalnızca anılan faaliyetlere münhasır olup, bunun dışındaki faaliyetler için cihaz kullanımı  mecburidir. 

3100 sayılı kanunun, 12 no lu tebliği ile yazarkasa kullanma mecburiyetinde olmayanlar;

Kanunun 1. maddesinin 3. fıkrasında "ödeme kaydedici cihazların kullanılması mecburiyeti Maliye ve Gümrük Bakanlığınca tespit edilen faaliyetlerle uğraşanlar hakkında uygulanmaz" hükmü yeralmaktadır.
Anılan maddenin Bakanlığımıza verdiği yetkiye dayanılarak münhasıran aşağıda belirtilen faaliyetlerle uğraşan mükelleflerin, Vergi Usul Kanununun ilgili hükümlerinde belirtilen fatura veya perakende satış fişlerini düzenlemeleri şartıyla ödeme kaydedici cihazları kullanma mecburiyetinin dışında bırakılmaları uygun görülmüştür.

a) Tarım alet ve makinelerinin satışı (ayrıca yedek parça satılmaması şartıyla),

b) Posta pulu, jeton ve 3468 sayılı Kanuna göre verilen ruhsat tezkeresine dayanılarak yapılan pul ve kıymetli kağıtların satışı,

c) Şehir içi toplu taşımacılıkta kullanılan abonman biletlerinin satışı,

d) Elektrik, Su, Havagazı ve Kalorifer tesisatçılığı faaliyeti (aynı zamanda tesisat malzemeleri satışı da yapanlar hariç),

c) Terzilik faaliyeti (aynı zamanda kumaş ticaretinde bulunanlar hariç),

Şu kadar ki bu mükelleflerin, anılan madde uyarınca mecburiyet dışında bırakılmaları, Bakanlığımızca gerek görülen hallerde bilahare mecburiyet kapsamını alınmalarına engel değildir.

Mustafa TAN
16/09/2013