POŞET YASASI

MUSTAFA TAN MUHASEBE VE MALİ MÜŞAVİRLİK OFİSİ

SİRKÜLER    ; 2019/003

TARİH           ;  15/01/2019

KONU            ;  GERİ KAZANIM KATILIM PAYI

            Sayın Müşterimiz,
            Piyasa da, POŞET YASASI olarak bilinen ancak poşetten ve parekende sektöründen çok daha geniş bir sektörü ilgilendiren  “geri kazanım katılım payı” ile ilgili bilgilendirme yazısıdır.

7153 sayılı Kanun ile 2872 sayılı Çevre Kanuna eklenen Ek 11, Ek 12, Ek 13 maddeleri ile getirilen düzenlemeler şu şekildedir.

GENEL ŞARTLAR:

-          Toptan, parekende veya uzaktan (telefonla, internet ile) satış yapan işletmeler, istisnasız tüm satış noktalarında (tekstil, oyuncak, elektronik, unlu mamul, giyim, gıda ve benzeri)  poşetleri ücret ile vermek zorundadırlar.

-          Satılan her bir poşet için 2019 yılında “25, 00 Kuruş” müşteriden tahsil edilecektir.

-          Plastik poşetlerin para ile verilmesi zorunludur. Kampanya, hediye, eşantiyon vb. isimler altında poşetlerin ücretsiz verilmesi yasaktır.

-          Plastik poşetle gönderimi sağlanan uzaktan satışlarda alternatif taşıma ekipmanı kullanım seçeneği tüketiciye sunulur. Tüketici tarafından plastik poşet seçeneği tercih edilmesi halinde poşetlerin satışı zorunludur.

KAPSAMI DIŞINDAKİ DURUMLAR:

-          Ekmek, sebze, meyve, peynir, zeytin, hayvansal gıda gibi açık satılan gıdaların hijyenini sağlamak için kullanılan, çift kat kalınlığı 15 mikron ve altında olan, 500x350 mm (körük kalınlığı ve sap uzunluğu dahil) ebadından küçük saplı/sapsız poşetler,

-          Plastik içeren malzemelerden, dokumalı veya dokumasız metotlarla üretilen, tekstil ürünü çok kullanımlık poşetler,

-          Canlı sucul hayvan satışında kullanılan sapsız poşetler,

-          Yumrulu ve/veya benzer tohumlu bitkilerin satışında kullanılan sapsız poşetler,

-          Sadece hizmet verilen fakat ürün satışı gerçekleştirmeyen yerlerde kullanıcıya veya tüketiciye verilen poşetler, (kuru temizleme, lostra ve benzeri),

-          Kargo poşetleri,

-          Gümrüksüz mağazadan alınan ürünler için ilgili mevzuatı gereği kullanılması zorunlu olan özel poşetler,

-          Eczanelerde sadece ilaç satışında  kullanılan, çift kat kalınlığı 15 mikron ve altında olan, 200x350 mm (körük kalınlığı ve sap uzunluğu dahil) ebadından küçük saplı/sapsız poşetler, (ilaç dışındaki ürünlerin satışında bu istisna uygulanmaz)

bu Usul ve Esasların kapsamı dışındadır ve ücretlendirmeye tabi değildir.

SATILAN POŞETLERİN BEYANI

-          Bir ay içinde müşterilere satılan poşet miktarı ertesi ayın 15 ine kadar Çevre ve Şehircilik Bakanlığı na internet üzerinden beyan edilecektir. (Bakanlığın henüz böyle bir sistemi bulunmamaktadır.)  

-          Satış noktası tarafından yapılan beyanlara istinaden ödeyeceği geri kazanım katılım payı tutarı Bilgi Sisteminde hesaplanır. 

-          Beyanı takip eden ikinci ayın sonuna kadar “Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Merkez Saymanlık Müdürlüğü ne” poşet başına 15,00 krş ödenecektir.

-          Satışa tabi plastik poşetlerin birim satış bedelinin, plastik poşetin zorunlu giderlerinin (poşet maliyeti, vergiler ve  15,00 Krş geri kazanım katılım payının toplamı) üzerinde olması halinde, aradaki fark gelir olarak kabul edilir.  Plastik poşetlerin satışından elde edilen gelir Bakanlık Merkez Saymanlık Müdürlüğü hesabına yatırılır ve bütçeye gelir kaydedilir.

      (Örneğin; Poşet başına 25 Krş. Alınacak, bunun 15 Krş. u Çevre Bakanlığınaödenecek, kalan 10 Krş. dan 3,81 Krş. KDV ve poşet maliyeti düşülecek, kalan tutar var ise bu gelir sayılacak ve bu tutar da Çevre Bakanlığına ödenecek.)

-          Katılım bedelinin beyan edilmediği veya ödenmediğinin tespiti durumunda, bakanlık bir tebligat ile işletmeyi uyaracak, bir ay içinde beyanın ve ödemenin yapılmasını isteyecektir.

-          Zamanında beyan edilmeyen katılım payı için; %20 idari para cezası kesilir.

-          Ödenmeyen veya eksik ödenen katılım payı için;  beyan edilmesi gereken tarihten, ödendiği tarihe kadar geçen süre için 6183 sayılı Amme Alacakları Kanuna göre hesaplanan “gecikme zammı” oranında faiz uygulanır. Süresinde ödenmeyen katılım payı vergi dairesince takip edilir.

UYULMAMASININ CEZASI

-          Ücretsiz poşet verdiği tespit edilen işyerleri için işyerinin metrekaresi için 10,00 TL den idari para cezası kesilir.

TEKNİK ŞARTLAR

-          Ücretlendirmeye tabi olan plastik poşetlerin satış noktalarında 1/1/2019 tarihi itibariyle barkodlu olarak sunulması zorunludur.

-          Satış noktaları, stoklarında bulunan barkodsuz plastik poşetlerin satışını 31/3/2019 tarihine kadar gerçekleştirebilir.

-          Atık azaltımını desteklemek maksadıyla, satışa tabi plastik poşetlerin kaliteleri bakımından iyileştirilmeleri esastır.

-          Ücrete tabi plastik poşetlerin en az bir yüzeyinde çevreci slogan ve Sıfır Atık logosu kullanılır. Plastik poşetlerde yer alan satış noktalarının marka ve logoları poşetin tek yüzeyinin (sap hariç) alanının yüzde yirmisini geçemez.

-          Ücrete tabi plastik poşetlerin çift kat kalınlığı 40 mikron ve üzerinde olmak zorundadır.

-          Yukarıdaki iki maddeye ait şartları sağlayan plastik poşetler en geç 31/3/2019 tarihinden itibaren satışa sunulur. Bu tarihten itibaren diğer poşetlerin satışına izin verilmez.

-          Satış noktaları, plastik poşete ikame olarak kağıt ve/veya bez ile file ve benzeti alternatif çok kullanımlık taşıma ekipmanını promosyon veya kampanyalar dahilinde kullanıcıya veya tüketiciye sağlar.

-          tahsil edilen ücretleri satış belgelerinde adet bazlı göstermekle,

-          Satış noktaları, satılan plastik poşetlere ilişkin, adet ve fiyat bilgisini satış belgelerinde gösterebilmek için gerekli altyapı çalışmalarını 31/3/2019 tarihine kadar tamamlar.

-          plastik poşetle gönderimi sağlanan uzaktan satışlarda alternatif taşıma ekipmanı seçeneği 31/3/2019 tarihine kadar kurulur.

-          Çevrenin korunması maksadıyla plastik poşetlerin satışına ilişkin tüketiciyi bilinçlendirme amaçlı yazılı, basılı görsel materyal kullanmakla,

-          Üreticilerithalatçılar tarafından yapılacak beyanlarda; plastik poşet adedi, ağırlığı, kalınlık, boyut, ambalaj malzemesi cinsi, firma bazında yurt içinde veya yurtdışında kime satıldığı yer almalıdır.

-          Satış Noktaları tarafından yapılacak beyanlarda; temin edilen firma bilgisi (yurt içi ve yurtdışı), temin edilen plastik poşetin maliyeti, satılan plastik poşet adedi ve birim fiyatı yer almalıdır.

-          Plastik poşet satışının yapıldığı işlemlere ait belgelerde satış kalemi ve adedinin gösterilmesi ve poşetlerde barkod kullanılması zorunludur.

Saygılarımla,

Mustafa TAN

Mali Müşavir, Bağımsız Denetçi

Kaynak:
7153 sayılı kanun; http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2018/12/20181210-4.htm
Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü,  Plastik Poşetlerin Ücretlendirilmesine İlişkin Usul ve Esaslar; https://webdosya.csb.gov.tr/db/cygm/icerikler/plasposetuerev20190109-20190109144024.pdf

Aşağıdaki liste de yer alan maddelere ait “GERİ KAZANIM KATILIM PAYI” plastik poşetler satış noktaları tarafından diğer maddeleri piyasa sürenler (imalatçılar, ithalatçılar) tarafından beyan edilip ödenecektir.

(1) SAYILI LİSTE

GERİ KAZANIM KATILIM PAYI TUTARI

Ürün Cinsi	Tutar
Plastik poşet (Plastik alışveriş torbaları)	15 kr./adet
Lastik (Binek araç)	2 TL/adet
Lastik (Otobüs, kamyon, kamyonet, yükleyici ve kazıcı lastikleri ve diğerleri )	4 TL/adet
Lastik (İş makinası lastikleri)	10 TL/adet
Dolgu lastikler	5 TL/adet
Akümülatör (Kurşun asitli olanlar)	20 kr./kg
Akümülatör (Nikel kadmiyumlu olanlar)	50 kr./kg
Akümülatör (Diğerleri)	5 kr./kg
Çinko karbon piller	2 TL/kg
Alkali silindirik piller	2 TL/kg
Alkali düğme piller	3 TL/kg
Düğme piller çinko-hava ve gümüş oksitli	10 TL/kg
Lityum düğme piller	10 TL/kg
Lityum silindirik şarjlı ve primer pil çeşitleri (Araç bataryaları hariç)	5 TL/kg
Otomotiv pilleri (Kurşun içerenler hariç)	15 TL/kg
Lityum içeren araç bataryaları	15 TL/kg
Diğer şarjlı piller	5 TL/kg
Madeni yağ	50 kr./kg
Bitkisel yağ	10 kr./kg
Elektrikli ve elektronik eşya: Televizyon/Monitör	20 kr./kg
Elektrikli ve elektronik eşya: Bilişim telekomünikasyon ekipmanları (Televizyon ve monitörler hariç)	20 kr./kg
Elektrikli ve elektronik eşya: Aydınlatma ekipmanları	10 kr./adet
Elektrikli ve elektronik eşya: Küçük ev aletleri ve diğerleri	20 kr./kg
Elektrikli ve elektronik eşya: Beyaz eşyalar (Buzdolabı/Soğutucular/İklimlendirme cihazları hariç)	25 kr./kg
Elektrikli ve elektronik eşya: Buzdolabı/Soğutucular/İklimlendirme cihazları	30 kr./kg
İlaç	1 kr./kutu veya şişe

Ürün Cinsi	Kg Başına Alınacak Tutar (kr.)	Adet Başına Alınacak Tutar (kr.)
PLASTİK AMBALAJ
İçecek Ambalajları (Adet)
0,33 litreye kadar		1
0,3301-0,75 litre arası		2
0,7501-1,5 litre arası		3
1,501 litre üzeri		4
Diğerleri (Poşet Hariç) (kg)	40
METAL AMBALAJ
İçecek Ambalajları (Adet)		3
Diğerleri (kg)	50
KOMPOZİT AMBALAJ
Kâğıt-Karton Ağırlıklı Kompozit İçecek Ambalajları (Adet)
0,25 litreye kadar		1
0,2501-0,5 litre arası		2
0,501 litre üzeri		4
Diğerleri (kg)	50
KÂĞIT KARTON AMBALAJ (kg)	20
CAM AMBALAJ
İçecek Ambalajları (Adet)
0,25 litreye kadar		1
0,2501-0,5 litre arası		2
0,501-1 litre arası		3
1,01-5 litre arası		5
5,01 litre üzeri		10
Diğerleri (kg)	20
AHŞAP AMBALAJ
AHŞAP AMBALAJ (Adet)		10