KESİN MİZAN BİLDİRİMİ
Bilindiği üzere, gelir
vergisi beyannamelerini veya kurumlar vergisi beyannamelerini vermenin yanında,
her yıl Mart ve Nissan aylarında, önceki yıla ait kesin mizanı, ana hesap bazında,
elektronik ortamda bildirme zorunluluğu bulunmaktadır.
A) Bildirim Verme Zorunluluğu
Getirilen Mükellefler:
1. Bilanço
esasına göre defter tutan gelir vergisi mükellefleri ile kurumlar vergisi
mükellefleri elektronik ortamda kesin mizan bildirimi vermek zorundadırlar.
2. Ancak
bilanço esasına göre defter tutmakla beraber faaliyet konuları itibariyle
farklı muhasebe tekniğini kullanmak durumunda bulunan;
a.
5411
sayılı Bankacılık Kanunu’nun 2 nci maddesinde sayılan mükellefler,
b.
226 sayılı Finansal Kiralama Kanunu hükümlerine göre faaliyette bulunan
finansal kiralama ve faktoring şirketleri,
c.
30.09.1983 tarih ve 90 sayılı Ödünç Para Verme İşleri Hakkında Kanun Hükmünde
Kararname kapsamında yer alan Finansman Şirketleri,
d.
5684 sayılı Sigortacılık Kanununa göre kurulan ve faaliyette bulunan sigorta
şirketleri,
e.
Sermaye Piyasası mevzuatı gereği faaliyette bulunan Menkul Kıymet Yatırım
Fonları, Yatırım Ortaklıkları ve Aracı Kurumlar,
f.
4632 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu kapsamındaki
Emeklilik Yatırım Fonları ile Emeklilik Şirketleri,
“Kesin Mizan Bildirimi” verme yükümlülüğüne
tabi değildirler.
3. Gelir ve
kurumlar vergisinden muaf olanlar kesin mizan bildirimi vermeyeceklerdir.
B) Bildirimin Şekli:
1. Elektronik
ortamda gönderilecek kesin mizanların bu Tebliğ ekinde yer alan “Kesin Mizan
Bildirim Formatı”na ve aşağıda yapılan açıklamalara uygun olarak düzenlenmesi
gerekmektedir.
2. Tebliğin
üçüncü bölümünde kesin mizan bildirimi verme zorunluluğu getirilen ve 2 Sıra
Numaralı Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği doğrultusunda serbest olarak
açılan üçlü kod defteri kebir hesaplarını kullanan mükelleflerin kesin mizan
bildirimlerini bu Tebliğ ekinde yer alan standart formata uygun olarak
elektronik ortamda göndermeleri gerekmektedir.
Bu mükelleflerin bildirimlerini kesin mizan
standart formatına uygun şekilde göndermeleri için serbest olarak açtıkları
üçlü kod defteri kebir hesaplarını, hesap planında yer aldığı hesap grubunun
altında düzenlenen “Diğer ……. Hesabı” bulunması halinde bu hesaba aktarmaları,
bu hesabın bulunmaması halinde ise aynı hesap grubunun altında uygun olan başka
bir hesaba aktarmaları gerekmektedir. Mükellefler bu aktarma işlemini muhasebe
kayıtları yapmadan sadece kesin mizan düzenlerken dikkate alacaklardır.
3. “Tekli”
ya da “ikili” kod defteri kebir hesap gruplarının hiçbirine kesin mizan
bildiriminde yer verilmeyecektir.
4.
Kullanılmayan hesaplar bildirimde boş bırakılacak sıfır yazılmayacaktır.
C) Bildirimin Dönemi ve Verilme
Zamanı:
1. Bildirim
verme yükümlülüğü getirilen gelir vergisi mükellefleri bildirimlerini 1 Mart
-31 Mart tarihleri arasında,
kurumlar vergisi mükellefleri ise
bildirimlerini 1 Nisan – 30 Nisan tarihleri arasında elektronik ortamda
vereceklerdir.
Özel hesap dönemine tabi olan mükellefler
bildirimlerini kendi gelir veya kurumlar vergisi beyannamelerinin verilme
süresi içinde vermek zorundadırlar.
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu
hükümlerine göre tasfiyeye girmiş kurumların her bağımsız tasfiye dönemine ait
kesin mizan bildirimleri, bu kurumların tasfiye memurlarınca tasfiye
beyannamesinin verilme süresi içinde verilecektir.
Birleşme halinde, münfesih kurum veya
kurumlara ait bildirimler bu kurumların fesih oldukları tarihteki kanuni
temsilcileri tarafından birleşme beyannamesinin verilme süresi içinde verilir.
Devir halinde ise, münfesih kurumun o
dönemdeki faaliyetlerine ilişkin bildirimler, münfesih kurumun unvanı ve vergi
kimlik numarası yazılmak suretiyle devir alan kurum tarafından münfesih kurumun
son bağlı olduğu vergi dairesine devir beyannamesini verme süresi içinde
verilecektir.
Kurumlar
Vergisi Kanununun 19 uncu maddesi uyarınca gerçekleştirilen tam
bölünmelerde, münfesih kurumun bölünmenin gerçekleştiği dönemdeki
faaliyetlerine ilişkin bildirim, münfesih kurumun varlıklarını devralan
kurumlardan müteselsil sorumluluk kapsamında herhangi biri tarafından bölünme
işlemine ilişkin kurumlar vergisi beyannamesinin verilme süresi içinde
yapılacaktır.
Mükellefiyetin sona ermesi halinde
bildirimler, mükellefin en son bağlı bulunduğu vergi dairesine kanunlarında
yazılı beyanname verme süresi içinde verilecektir.
2.
Bildirimlerin elektronik ortamda verilmesinde, bildirimlerin verilmiş
sayılabilmesi için onaylama işleminin yapılması şarttır. Onaylama işlemi en
geç, bildirimlerin verilmesi gereken ayın son günü saat 24.00’e kadar
tamamlanmalıdır.
3.
Bildirimlerin elektronik ortamda gönderilmesi zorunlu olduğundan vergi
daireleri kâğıt ortamında verilen (elden veya posta ile) bildirimleri hiçbir
şekilde kabul etmeyecektir.
D) Bildirimlerin Elektronik
Ortamda Gönderilmesine İlişkin Esaslar:
1.
Elektronik ortamdaki bildirimler, kullanıcı kodu, parola ve şifre almış
mükelleflerce yerine getiriliyor ise, bildirimi düzenleyen kısmına mükellefe
ilişkin bilgiler, bildirimdeki yeminli mali müşavir kısmına ise, varsa yeminli
mali müşavire ilişkin bilgiler yazılacaktır.
2. Bildirimlerin
elektronik ortamda gönderilmesi işlemi yeminli mali müşavirlerce
gerçekleştirilecek ise bildirimi düzenleyen kısmına varsa serbest muhasebeci,
serbest muhasebeci mali müşavire ait bilgiler yazılacak; mükellefin serbest
muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşaviri bulunmaması halinde, bu kısma,
mükellefe ait bilgiler yazılacaktır. Bildirimi gönderen kısmına ise bildirimi
elektronik ortamda gönderen yeminli mali müşavirlerin bilgileri yazılacaktır.
3.
Bildirimlerin elektronik ortamda gönderilmesi işlemi, serbest muhasebeci,
serbest muhasebeci mali müşavir tarafından gerçekleştirilecek ise, bildirimi
düzenleyen kısmına serbest muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşavirin
bilgileri, yeminli mali müşavir kısmına ise varsa yeminli mali müşavirlere ait
bilgiler yazılacaktır.
E) Düzeltme İşlemleri:
1. Elektronik
ortamda bildirimlerin onaylanmasından sonra, hatalı verildiği anlaşılan
bildirimler için düzeltme bildirimi verilmesi gerekmektedir. Düzeltme
bildiriminin elektronik ortamda, kesin mizan bildiriminin verilme süresinden
sonra verilmesi durumunda 213
sayılı V.U.K.’nun mükerrer 355 inci maddesinin düzeltme bildirimlerine
ilişkin hükümleri dikkate alınarak işlem yapılacaktır.
2. Düzeltme
işleminde ilk bildirim tamamen iptal edilmekte ve ikinci defa verilen bildirim
geçerli kabul edilmektedir. Bu sebeple, düzeltme yapması gereken mükelleflerin,
yeni bildirimi, daha önce bildirimde bulunulmamış gibi tüm bilgileri içerecek
şekilde doldurmaları gerekmektedir.
F) Diğer Hususlar ve Cezai
Yaptırım
1.
Bildirimlerin verileceği tarihten önce bağlı oldukları vergi dairesi değişen
mükellefler bildirimlerini, halen bağlı oldukları vergi dairesinin mükellefi
olarak göndereceklerdir.
2.
Bildirimlerini elektronik ortamda belirlenen süre içinde vermeyen veya eksik ya
da yanıltıcı bildirimde bulunan mükellefler hakkında V.U.K’nun mükerrer 355
inci maddesi hükmü uyarınca özel usulsüzlük cezası kesilecektir.
SMMM
Mustafa TAN
Kaynak: VUK 403 No lu Tebliği
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder